危 机
Wēi Jī
Κάθε κρίση κρύβει μέσα της τον σπόρο της ευκαιρίας
Στα Κινεζικά, η λέξη «κρίση» είναι σύνθετη και αποτελείται από τα ιδεογράμματα που σημαίνουν «κίνδυνος» και «ευκαιρία». Όσο δύσκολες και πρωτόγνωρες κι αν είναι οι τρέχουσες συνθήκες, όσο επικίνδυνη κι αν είναι η κατάσταση που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, στην καρδιά κάθε κρίσης κρύβονται πάντα ευκαιρίες. Ευκαιρίες για οικουμενική αλληλεγγύη, εξέλιξη και βελτίωση, καθώς αυτές τις ημέρες γίνεται παγκοσμίως μια συντονισμένη προσπάθεια που ενεργοποιεί το φιλότιμο και αναπτερώνει το ηθικό μας μέσα από μηνύματα προτροπής και νουθεσίας, τα οποία δεν θα μας άγγιζαν ούτε θα μας κινητοποιούσαν με τον ίδιο τρόπο στην «κανονική» μας καθημερινότητα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ανθρωπότητα έρχεται αντιμέτωπη με μια πανδημία. Είναι όμως η πρώτη φορά που, χάρη στην παγκοσμιοποίηση, την ισχυρή ανάπτυξη της τεχνολογίας, την ψηφιοποίηση και την εξέλιξη της ιατρικής, αντιμετωπίζουμε μια κρίση με πρωτοφανή συνδεσιμότητα, πληροφόρηση και αλληλεξάρτηση, οι οποίες δημιουργούν νέες προκλήσεις, αλλά και νέες δυνατότητες. Όπως δήλωσε ο συγγραφέας Yuval Noah Harari σε συνέντευξή του στο CNN, είμαστε πιθανώς πιο έτοιμοι από ποτέ να αντιμετωπίσουμε μια τέτοια έξαρση χάρη στη σύγχρονη ιατρική. Οι επιστήμονες και οι ιατροί χρειάστηκαν μόλις δύο εβδομάδες, για να ταυτοποιήσουν τον ιό, αλλά και για να πραγματοποιήσουν την αλληλούχιση ολόκληρου του γονιδιώματός του και να αναπτύξουν το τεστ που διαπιστώνει εάν κάποιος έχει προσβληθεί. Ο συγγραφέας σημειώνει επίσης ότι το χειρότερο αυτή τη στιγμή θα ήταν η απουσία ενότητας, συνεργασίας και συντονισμού, αλλά και η έλλειψη εμπιστοσύνης ανάμεσα στις διάφορες χώρες και τους πολίτες αυτών.
Στον επιχειρηματικό κλάδο, πολλές εταιρείες έχουν ήδη αποφασίσει να λειτουργούν ψηφιακά, ώστε να υποστηρίζουν την προσπάθεια αναχαίτισης του ιού. Αυτό απαιτεί επιχειρηματική ευελιξία και σημαίνει ότι πρέπει να υιοθετήσουν εργαλεία και πρακτικές εικονικής συνεργασίας. Κάθε εταιρεία συμβάλλει σημαντικά στην οικονομία της χώρας, οπότε η βασική κοινωνική ευθύνη της είναι να οργανώσει σωστά και αποτελεσματικά τόσο τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες, όσο και τους εργαζομένους της. Οι εταιρείες που εφαρμόζουν ήδη τις πρακτικές εργασίας του μέλλοντος έχουν θέσει τις απαραίτητες βάσεις, ώστε να συνεχιστεί η εύρυθμη λειτουργία τους.
Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση που προσφέρει δυνατότητες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική, το «Ίντερνετ των Πραγμάτων», τα αυτόνομα οχήματα, η νανοτεχνολογία, η βιοτεχνολογία, τα μεγάλα δεδομένα και οι κβαντικοί υπολογιστές, αναμένεται να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμα οφέλη. Η δυνατότητα εξ αποστάσεως εργασίας μπορεί να αυξήσει την αποδοτικότητα και την παραγωγικότητα, προσφέροντας ασφάλεια και εξοικονομώντας χρόνο από τις καθημερινές μετακινήσεις και τα επαγγελματικά ταξίδια. Επιπλέον, το κόστος μεταφορών και επικοινωνιών πιθανότατα θα μειωθεί, όπως άλλωστε και η περιβαλλοντική επιβάρυνση. Μάλιστα, ο κορωνοϊός μπορεί να αποτελέσει την «ευκαιρία» να συμφιλιωθούμε με τα νέα δεδομένα της εποχής, να αναπροσαρμόσουμε σταδιακά την καθημερινότητά μας με βάση αυτά και να αποδείξουμε ότι ο άνθρωπος παραμένει η ψυχή κάθε οικονομικής και παραγωγικής δραστηριότητας.
Συνολικά, οι τεχνολογίες της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης μας προσφέρουν πολύτιμα μέσα, τα οποία οφείλουμε να αξιοποιήσουμε, ώστε να προχωρήσουμε μπροστά. Είναι ένα μήνυμα αισιοδοξίας, το οποίο μας επιτρέπει να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο όπου θα κυριαρχεί η ασφάλεια, η αλληλεγγύη, η ηθική και η ανθρωπιά.